.png)
https://doi.org/10.20339/PhS.2-20.003
Kiklewicz Aleksander К.,
Doctor of Philology, Professor,
University of Warmia and Mazury in Olsztyn (Poland)
e-mail: aleksander.kiklewicz@uwm.edu.pl
The author reviews contemporary cultural linguistics (as one of the fields of anthropological linguistics) in two Slavic countries: Poland and Russia. The first part of the article discusses the general theoretical foundations of cultural linguistics, as well as the circumstances in which it was established in Poland and Russia (USSR). In the second part, the author discusses the distinguishing features of both linguistic traditions. So he writes that in Russia, researchers are more interested in linguoculturology, in particular in the description of concepts and the so-called “concept sphere”. In Poland there is a stronger tradition of researching folk culture, folk psychology and folk language, for this reason the methodology of Polish research is based to a greater extent on empirical procedures, such as field research and surveys.
Keywords: cultural linguistics, anthropological linguistics, ethnolinguistics, language vs cultural determinism, heuristic function of language, language world view.
References
1. Kiklewicz A. Paradygmaty lingwistyczno-filozoficzne w kontekście słowiańskich tradycji kulturowych // Narodowy i ponadnarodowy model kultury. Europa Środkowa i Półwysep Bałkański/ Zieliński B. (red.). Poznań, 2002. S. 263–278.
2. Nitsch K. Ze wspomnień językoznawcy. Kraków, 1960.
3. Dąbrowska A. Współczesne problemy lingwistyki kulturowej. Warszawa: Postscriptum, 2004–2005.
4. Manelis Klein H.E. Anthropological linguistics: overview // Encyclopedia of Linguistics / Brown K. (ed.) Amsterdam; Boston; Heidelberg, 2006. P. 296–304.
5. Zaniewski J., Griniev-Griniewicz S., Nizhneva N. Antropolingwistyka Dzisiaj: Wyniki I Perspektywy. Warszawa: Scripta Neophilologica Posnaniensia. 2016. XVI. S. 157–169.
6. Palmer G. Toward a theory of cultural linguistics. Austin: TX, 1996.
7. Zhuravlev A.F. Slavianskaia etnolingvistika v rabotakh N.I. Tolstogo (predislovie redaktora). Moscow, 1995. S. 8–12.
8. Slovar’ russkoi frazeologii: Istoriko-etimologicheskii spravochnik / pod red. V.M. Mokienko. St. Petersburg, 2001.
9. Tolstoi N.I. Iazyk i narodnaia kul'tura: Ocherki po slavianskoi mifologii i etnolingvistike. Moscow, 1995.
10. Chruszczewski P. Językoznawstwo antropologiczne. Zadania i metody. Wrocław, 2011.
11. Sapir E. Izbrannye trudy po iazykoznaniiu i kul’turologii. Moscow, 1993.
12. Hall S. Cultural studies: two paradigms // Media, Culture, and Society. 1980. No. 2 (1). P. 57–72.
13. Malinowski B. Dzieła. T. 8. Jednostka, społeczność, kultura. Warszawa, 2000.
14. Malinowski B. Dzieła. T. 9. Kultura i jej przemiany. Warszawa, 2000.
15. Sartori G. Parties and party systems: a framework for analysis. Cambridge; London; New York, 1976.
16. Vereščagin J. M. Poskommunistisches “Newspeak”: Ein Erbe des Totalitarismus (Betrachtungen zum Zeitraum zwischen 19–21 August 1991 und 3–4 Oktober 1993 // Die Sprache der Diktaturen und Diktatoren / Steinke K. (Hrsg.). Heidelberg, 2002. S. 202–228.
17. Zykova I.V. Metaiazyk lingvokul’turologii: konstanty i varianty. Moscow, 2017.
18. Kajtoch W. Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2008.
19. Maslova V.A. Kognitivnaia lingvistika. Minsk, 2004.
20. Akhmetzhanova Z.K., Musataeva M.Sh. Aktual’nye problemy ling-vokognitologii i lingvokul’turologii. Almaty, 2013.
21. Pisarkowa K. Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii języka. Wybór zagadnień. Kraków, 1994.
22. Fleischer M. Das System der russischen Kollektivsymbolik. Eine empirische Untersuchung. München, 1997.
23. Bartmiński J., Grzeszczak M. Jak rekonstruowac kanon wartosci narodowych i europejskich? // Etnolingwistyka. 2014. No. 26. P. 22–44.
24. Zhuravlev A.F. Domashnii skot v pover’iakh i magii vostochnykh slavian: Etnograficheskie i etnolingvisticheskie ocherki. Moscow, 1994.
25. Strakhov A.B. Kul’t khleba u vostochnykh slavian: opyt etnolingvi-sticheskogo issledovaniia. München, 1991.
26. Kamalova A.A., Savelova L.A. Lingvokul’turologicheskoe opi-sanie severnoi russkoi derevni. Arkhangelsk, 2007.
27. Usacheva B.B. Magiia slova i deistviia v narodnoi kul’ture slavian. Moscow, 2008.
28. Zalizniak A.A., Levontina I.B., Shmelev A.D. Kliuchevye idei russkoi iazykovoi kartiny mira. Moscow, 2005.
29. Pavlova A.V., Bezrodnyi M.V. Khitrushki i edinorog: iz istorii lingvonartsissizma // Ot lingvistiki k mifu: lingvisticheskaia kul’urologiia v poiskakh “etnicheskoi mental’nosti” / pod red. A.V. Pavlovoi. St. Petersburg, 2013. S. 138–159.
30. Zaretskii E.V. Bezlichnye konstruktsii v russkom iazyke: kul’tu-rologicheskie i tipologicheskie aspekty (v sravnenii s angliiskim i drugimi indoevropeiskimi iazykami). Astrakhan, 2008.
31. Shafikov S.G. Lingvokul’turologiia, iazyk i natsional’nyi mentalitet // Vestnik Bashkirskogo universiteta. 2013. No. 18/3. S. 763–777.
32. Kiklevich A. Iazykovaia kartina mira kak problema antropologi-cheskoi lingvistiki / Filologicheskie nauki. NDVSh. 2017. No. 1. S. 9–16.
33. Berezovich E.L. Psevdonauchnye postroeniia v sovremennoi ling-vokul’turologii // Chetvertye Moiseevskie chteniia. Natsional’nye i regional’nye osobennosti iazyka / pod red. P.A. Iakimova. Orenburg, 2018. S. 132–138.
34. Mokienko V.M. Iazykovaia kartina mira v zerkale frazeologii // Frazeologia a językowe obrazy świata przełomu wieków / Chlebda W. (ed.). Opole, 2007.
35. Kul’pina V.G., Tatarinov V.A. Bibliograficheskie izdaniia Liublinskogo universiteta // Palanіstyka – Polonistika – Polonistyka / pod red. A. Kіklevіch, S. Vazhnіk. Mіnsk, 2011. S. 528–535.